ارزیابی توانمندی اکوتوریستی مکان¬های ژئومورفیکی حوضه¬ی آبریز آسیاب خرابه در شمال غرب ایران به روش پرالونگ (Pralong)

    طرح رابطه­ی مسائل ژئومورفولوژیک با توریسم از جمله حیطه­های مطالعاتی بین رشته­ای مطرح در سال­های اخیر است. با برقراری چنین ارتباطی، مکان­های توریستی ژئومورفولوژیکی به صورت اشکال و فرآیندهای ژئومورفولوژیکی تعریف می­شوند که بنابر درک انسان از عوامل تأثیرگذار زمین­شناسی، ژئومورفولوژیکی، تاریخی و اجتماعی این مکان­ها، ارزش زیبایی شناختی، علمی، فرهنگی-تاریخی و یا اجتماعی- اقتصادی پیدا می­کنند. براساس چنین جایگاهی، معرفی مکان­های ژئومورفیکی حوضه­ی آبریز آسیاب خرابه و ارایه­ی صورت وضعیت توان­های اکوتوریسمی آنها جزو اهداف اصلی این پژوهش تعیین گردید. به منظور ارزیابی توانمندی اکوتوریستی حوضه­ی آبریز به­تفکیک مکان­های ژئومورفیکی موجود در آن، از روش پرالونگ (Pralong, 2005) استفاده شد. نتایج نشان داد که مکان­های طرح­شده قابلیت طرح به­عنوان یک­مکان توریستی ژئومورفولوژیک را دارند و می­توان آنها را جزو منابع طبیعی و گردشگری منطقه به شمار آورد. بر همین اساس، ارزش این مکان­ها عمدتاً به دلیل بالا بودن عیار علمی آنهاست. دشواری دسترسی، دوری از مراکز جمعیتی، عدم معرفی توانمندی­های منطقه، نوع نگرش مردم به گردشگری و نحوه­ی گذران اوقات فراغت و در نهایت عدم توجه به اکوتوریسم به مفهوم واقعی آن مهمترین عوامل مؤثردر کاهش مجموع عیارهای محاسبه شده هستند. در حال حاضر، بهره­برداری از آبشار آسیاب خرابه به عنوان تنها مکان ژئومورفیکی در حال بهره­برداری، با روش­هایی غیراکوتوریسمی صورت می­گیرد و به عملکرد سیستم­های مورفوژنتیک که خود ایجادکننده­ی    این جاذبه­ها هستند، توجهی نمی­شود. در نهایت، ارایه­ی نگاهی جدید به ­حوضه­های آبریز و واحدهای ژئومورفولوژیکی و تعریف آنها در قالبی از مفاهیم اکوتوریسمی، مهمترین دستاورد این پژوهش می­باشد که مستلزم پیگیری از طرف محققین کشور عزیزمان می­باشد تا از این طریق بتوان به این آرزو که چگونه می­توان بین ماهیت سیستم­های مورفوژنتیک و آنچه که برنامه­ریزان می­خواهند رابطه برقرارنمود؟جامه­ی عمل پوشاند.